شیوه پرداخت و موارد مصرف خمس
| ارسال شده توسط: مدير | بازدید شده: 810 مرتبه |
| دسته: سخنراني ها در جلسات درس اخلاق و با موضوع اخلاق | تاریخ: 1392.11.13 |
| |
سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین علی ابراهیمی امام جمعه محترم بافت در جلسه اخلاق در سپاه مورخ 92/9/17
شیوه پرداخت و موارد مصرف خمس
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت خواهران مکرمه، برادران عزیز، سروران معظم روحانی خوش آمد عرض می نمایم.توفیقی نصیب بنده شد که در جمع شما بیسجیان عزیز حضور پیدا کنم.انشاءالله خداوند متعال توفیقات روز افزون به همه ما عنایت بگرداند.
انجام کارها با قصد قربت و برای خداوند
شیخ جعفر شوشتری یکی از علماء بزرگ و از علمایی است که مورد توجه سیدالشهداء(علیه السلام)قرار گرفته است.ایشان از عراق به ایران آمدند و مردم ایران بسیار از صحبت ها و سخنرانی های ایشان استقبال کردند.یک شب ایشان در سخنرانی خود فرمودند:فردا شب همه بیائید من می خواهم مطلب بسیار مهمی را عرض کنم.این خبر در شهر پیچید و ایشان الگوی اخلاق برای مردم تهران بودند و منبر ایشان خیلی شلوغ می شد.شبِ بعد ایشان فرمود:سخن من این است که همه انبیاء دعوت به توحید می کردند اما من آمده ام تا شما را به شرک دعوت کنم.بعد توضیح داد که منظور من از مشرک شدن این است که از این به بعد بیائیم نصف کارهای خود را برای خداوند و قصد قربت انجام دهیم(منظور ایشان از شرک چیز دیگری است)یعنی اگر کارهای ما رنگ و بوی الهی ندارد اغراض و نیت های متفاوتی هست حداقل بعضی از کارهای خود را برای خداوند انجام دهیم.
شیوه پرداخت خمس
بنده هم در این جلسه می خواهم این را عرض کنم، یکی از مسائلی که ما باید مراعات کنیم و درصد آن در جامعه ما کم است حساب و کتاب مالی است و منظور از حساب و کتاب مالی این است:که همان طور که نماز، روزه، حج و امر به معروف و نهی از منکر واجب است، پرداخت خمس هم واجب و یکی از واجبات الهی پرداخت خمس است.نوعاً این مسئله مفرغ عنه گرفته شده و می گویند ما که چیزی نداریم خمس دهیم و از کجا مالی بیاوریم و خمس دهیم؟جواب این است که:هر کسی باید در زندگی خود یک حساب مالی داشته باشد، کم و زیاد آن مهم نیست مهم این است که به حکم خداوند متعبد باشد و این حکم را در زندگی خود عملی کند.ما باید هر ساله حساب مال خود را داشته باشیم،اگر قرض و بدهی داریم پرداخت کنیم و وقتی بدهی ها را در طول سال را پرداخت کردیم اگر چیزی ماند یک پنجم آن خمس است.نصف آن سهم امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)و نصف آن سهم سادات می شود.اگر چیزی نماند که خمسی هم ندارد!اما ما باید مواد مصرفی در آشپزخانه خود را حساب کنیم مثلا عدس، نخود و خوراکی منزل را حساب کنیم و به پول دربیاوریم.مثلاً موارد مصرفی در آشپزخانه 100 هزار تومان است، یک پنجم آن خمس می شود و باید بپردازیم.معمولاً دفاتر ائمه جمعه در هر شهرستان نمایندگی از تمام مراجع برای دریافت خمس را دارند.هر کسی باید خمس را به مرجع تقلید خود بدهد،اگر مقلد مقام معظم رهبری(حفظه الله تعالی)است از طرف ایشان رسید دریافت می کنید یا اگر مرجع تقلید شما آیت الله سیستانی است از طرف دفتر ایشان رسید دریافت می کنید و غیره.این که بنده فرمایش شیخ جعفر شوشتری را که فرمود:بیائید مشرک شویم یعنی بعضی از کارهای خود را برای خداوند انجام دهیم عرض کردم منظور بنده از این سخن روی جنبه مالی بیشتر تکیه دارد(زیرا بنده هم در این شهر زندگی می کنم و می دانم چه افرادی این واجب را ادا می کنند و چه تعدادی ادا نمی کنند متاسفانه در این شهر در این بحث ضعیف هستیم)بنده تحقیق کردم که ببینم چرا در شهرستان بافت در بحث خمس بی اعتنایی می شود؟نتیجه این شد که کسی مُنکر خمس نیست که بگوید من خمس را قبول ندارم، همه خمس را قبول دارند اما می گویند خمس شامل حال ما نمی شود چون آخر ماه همیشه کم می آوریم و قرض می کنیم.(انشاءالله دولت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)زودتر بیاید که هر ماه دو بار حقوق می دهند، یکی از برنامه های ایشان این است که در هر ماه دو بار حقوق دهند)بعضی سؤال می کنند وقتی ما قرض داریم آیا خمس شامل حال ما می شود؟جواب این است که باید خمس را بپردازیم این حرف قابل قبول نیست، زیرا وقتی کارمند اولین حقوق خود را می گیرد این شروع سال خمسی او تا یک سال آینده است.کارگر از روز اولی که سر کار می رود این شروع سال خمسی او است.تاجر اولین روزی که به مغازه می رود و کشاورز اولین روزی که محصول خود را برداشت می کند شروع سال خمسی او است.اگر از نظر مالی بهتر شد باز حساب می کند.فکر کنید یک میلیون تومان پول دارید که نصف آن را بدهکار هستید،باید 500 هزار تومان را بردارید و حتما قرض خود را بپردازید نه این که کنار بگذارید و بخواهید مصرف کنید و بعد بپردازید اگر چنین باشد باید خمس آن را بپردازید.معمولا هدایایی که به خانواده ها می دهند خمس ندارند.بعد هر چه از پول ماند یک پنجم آن خمس آن مال است و باید بپردازیم.اگر در این مال تصرف کنیم و با این پول لباس بخریم، نمازی که با این لباس می خوانیم اشکال دارد زیرا لباس غصبی است، حتی اگر دکمه یک لباس هم غصبی باشد نماز اشکال دارد.مگر این که با مرجع تقلید یا نماینده او صحبت کنید که من معامله ای با پولی که خمس آن را ندادم انجام دادم شما اجازه دهید.مثلاً به دفتر امام جمعه بیاید و با امام جمعه که نماینده مراجع است دست گردون کند، بعد با اقساط، خمس خود را پرداخت کند.به نظر شما خمس مطلب کمی است که انسان نسبت به آن بی توجه باشد؟انسان باید نسبت به احکام خداوند متعبد باشد و حتی اگر چیزی هم نداشته باشد باید خوراکی منزل و حتی بنزین ماشین خود را حساب کند و خمس آن را بپردازد.مثلاً باید خوراکی خود را که از سال اضاف آورده به پول حساب کند، بعد یک پنجم آن را به عنوان خمس دهد،البته باید رسید هم دریافت کند تا یقین پیدا کند پولی که پرداخت کرده به دست مرجع تقلید او رسیده است.
پرداخت خمس موجب حفظ دین، مکتب تشیع و سادات فقیر
متعهد نبودن به خمس ضعف بزرگی است که ما در این شهرستان مشاهده می کنیم. در شهری که مدعی ولایتمداری و دینداری هستند، با وجود جمعیت 38 هزار نفری، حداقل ده هزار نفر شامل خمس می شوند اما حدود چهارصد یا پانصد نفر خمس پرداخت می کنند..خودِ حضرت صاحب الامر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)می فرمایند:ما راضی نیستیم که این حق خورده شود.بعضی می گویند:ما برای چه خمس می دهیم و خمس را در چه مواردی مصرف می کنند؟جواب این است که:خمس را به خداوند پرداخت می کنید.« وَيَأْخُذُ الصَّدَقَاتِ»(سوره توبه،آیه104)خداوند صدقات واجب و مستجب را می گیرد.خداوند تبارک و تعالی در هر مالی که می دهند، یک حق برای خود، یک حق برای پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم)و یک حق برای امام معصوم(علیهم السلام)قرار داده است.این سه حق در اختیار امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)هستند و به آنها سهم امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)می گویند زیرا خمس یعنی یک پنجم مال به دو قسمت تقسیم می شود.یک قسمت آن سهم امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است که در واقع سهم خداوند، پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)است. که خداوند سهم خود را به پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، پیغمبر سهم خود را به امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) بخشیدند و این سه حق امروز در اختیار حضرت صاحب الامر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است.سؤال می شود که برای چه ما به امام معصوم(علیهم السلام)حق می دهیم؟چون امام معصوم بتواند دین خداوند را حفظ کند.خمس، برای حفظ دین، تشیع و مکتب ما است.
1- خمس، واجب الهی برای حفظ دین و مکتب تشیع
من و شما شیعه امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)هستیم، قرآن می خوانیم و احکام را می دانیم، این شیعه گری، حفظ تشیع و مکتب الان که امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)غائب هستند به برکت علماء و فقهاء دین حفظ می شود.این فقیه جامع الشرایط که می خواهد دین خداوند را حفظ و بعد شاگرد دینی و فقیه تربیت کند احتیاج به هزینه دارد تا بتواند حوزه های علمیه را بچرخاند و مانند شهید مطهری(رحمة الله علیه)، علامه طباطبایی(رحمة الله علیه)، حضرت امام(رحمة الله علیه)و شهید دستغیب(رحمة الله علیه)تربیت کند.فقها باید از طریق خمس این موارد را اداره کنند.الان دولت ما دولت اسلامی و شیعی است در گذشته که دولت طاغوتی و شاهنشاهی بود،شیعه از طریق پرداخت خمس شیعیان به مرجع تقلید که جانشین امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است این دین، مکتب و تشیع را حفظ می کردند.بنابراین حفظ دین، تربیت عالم دینی و مرزبان عقیده هزینه دارد و هزینه ها از طریق پرداخت خمسی که مؤمنین و متدینین پرداخت می کنند تأمین می شود.
2- سهم سادات فقیر
نصف دیگر خمس سهم سادات یعنی سادات فقیر است.شاید سؤال شود چرا سادات فقیر؟جواب این است که:به انسانهای عادی که غیر سادات و فقیر هستند صدقه می دهند اما به ذریه حضرت زهرا(سلام الله علیها)به احترام پیغمبر و آل پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم)صدقه نمی دهند و صدقه دادن به آنها حرام است.بنابراین از همین خمسی که شما می پردازید بخشی به سادات فقیر که ذریه پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم)هستند پرداخت می شود.وقتی می خواهید خمس بپردازید باید قصد قربت کنید و بگوئید:خداوندا سهم امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)و سادات را پرداخت می کنم قربة الی الله.
بعضی می گویند ما صدقه می دهیم، روضه می خوانیم، به مسجد کمک می کنیم یا مالیات را از پول ما بر می دارند این کارها خمس محسوب می شوند و دیگر احتیاجی به پرداخت خمس نداریم.جواب این است که:وقتی مالیات پرداخت می کنیم شهر ما آباد می شود اما خمس باعث نگه داشتن دین می شود.انفاقاتی که ما انجام می دهیم ثواب دارد و مستحب هستند اما این انفاقات جای خمس را نمی گیرند.مانند این است که انسان صد رکعت نماز مستحبی بخواند اما نماز صبح را نخواند.کارهای مستحب جای اعمال واجب را نمی گیرند.خمس هم واجبی است که خداوند دستور داده باید قصد قربت کنیم و پرداخت کنیم.
نکته دیگر این که بعضی فکر می کنند وقتی خمس می دهند چیزی از مال آنها کم می شود اما در پرداخت صدقات و خمس چیزی از مال انسان کم نمی شود بلکه باعث نمو می شود و مال انسان برکت پیدا می کند.
خمس موجب پاکی مال و رونق زندگی
چند سال پیش در مصاحبه تلویزیونی از یک پیرمرد بازاری تهرانی سؤال کردند آیا شما خمس می دهید؟گفت:بله.بعد از او سؤال کردند آیا می توانید برای خمس مثالی بزنید؟گفت:بله،خمس مانند هَرَس کردن درخت انگور است.اگر درخت انگور را هر سال هرس کنید میوه می دهد اما اگر هرس نکنید شاخ و برگش زیاد می شود و محصول نمی دهد.اگر انسان حساب مال خود را داشته باشد خداوند هم به او لطف می کند.هیچکس از پرداخت خمس فقیر نشده و نمی شود مانند حاجیانی که به مکه می روند پول پرداخت می کنند اما هیچ وقت گرفتار نمی شوند. واجب الهی را پرداخت کردن هیچگاه موجب فقر نمی شود بلکه باعث رونق زندگی هم می شود.
فلسفه پرداخت خمس و زکات در خطبه فدکیه حضرت فاطمه(سلام الله علیها)
حضرت فاطمه(سلام الله علیها)در خطبه فدکیه فلسفه پرداخت خمس و زکات را اینگونه فرمودند که:«تَزْكِيَةً لِلنَّفْسِ، وَ نَمَاءً فِي الرِّزْق»خمس و زکات هم جان و اخلاق انسان را پاک می کنند و هم باعث رشد مال می شوند.
کلید حل مشکلات:رفق و مدارا
امام حسین(علیه السلام)می فرمایند:«مَن أَحجَمَ عَنِ الرَّىِ وَعَيِيَت بِهِ الحِيَلُ كانَ الرِّفقَ مِفتاحُهُ»(بحارالأنوار، ج75، ص،128،ح11)کسی که مشکلات بر او هجوم آورد یعنی در مشکلات بماند«وَعَيِيَت بِهِ الحِيَلُ»و چاره ای در زندگی او نباشد، یعنی از هر جهت زندگی او سخت شده باشد.راه بیرون رفتن او از مشکلات چیست؟بعضی اوقات انسان می خواهد مشکلات را با تندی از خود دور کند یا با رفق، مدارا و دوستی این کار را انجام دهد.«كانَ الرِّفقَ مِفتاحُهُ»(رفق به معنای مدارا و عدم خشونت و تندی است)نرمی، مهربانی و مدارا با مردم کلید حل مشکلات است.خصوصاً بسیج که می خواهد با نسل جوان ارتباط داشته باشد و آنها را جذب کند باید روحیه رفق و مدارا داشته باشد و خیرخواه باشد.همان طور که پیغمبرخدا(صلی الله علیه و آله و سلم)اهل مدارا بودند.اگر پیغمبر ما اهل تندی بودند یک نفر هم مسلمان نمی شد و کسانی هم که بودند فرار می کردند.پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)بسیار مدارا می کردند و با محبت برخورد می کردند.راه هم همین است،اگر ما بخواهیم جوانان در مدارس، دانشگاهها و مساجد را جذب بسیج کنیم باید با آنها مدارا کنیم اما اگر بخواهیم با تندی و خشونت رفتار کنیم نمی توانیم کار را پیش ببریم.اگر مسئول پایگاهی تند باشد همه از اطراف او پراکنده می شوند.مغازه داری اخلاق خوب داشته باشد بیشتر از او خرید می کنند یا یک مدیر مدرسه اگر مدارا کند ایجاد جاذبه می کند و یا در خانواده هم اگر پدر و مادر اخلاق خوبی داشته باشند خانواده هیچگاه از هم پاشیده نمی شود.انشاءالله خداوند اخلاق نرم و مدارا به همگان عنایت بگرداند.
خدایا چنان کن سرانجام کار تو خشنود باشی و ما رستگار
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
|
|
| چاپ این نسخه درجه: 0.00 چند مرتبه به این پست امتیاز داده اند: 0 مرتبه |
