بسم الله الرحمن الرحيم
سخنراني در جمع مسئولين كتابخانه ها شهرستان25/8/89
قال الله الحكيم في كتابه ن والقلم و ما يسطرون
خوش آمدعرض مي كنم خدمت حضرتعالي و همه همكاران، برادران، خواهران خوشحال هستيم كه در هفته كتاب و كتابخواني در ايام رحلت علامه طباطبايي كه روز كتاب و كتابخواني نامگذاري شده است، خدمت شما برادران و خواهران هستيم. انشاءالله خدا توفيق دهد بتوانيم بيشتر خدمت كنيم.
چگونگي پرورش فكر و انديشه از نظر قرآن
درجهت پرورش فكر و انديشه و روحيه انس با كتاب در بين مردم خصوصاً فرزندان آيه اي كه تلاوت شد خداي تبارك و تعالي قسم ياد مي كند ن كه حروف مقطعه است رمز بين خدا و پيغمبر(صلی الله عليه وآله و سلم) است شايد يكي از اسرارش اين باشد كه قرآن معجزه جاويد پروردگار و پيامبر عظيم الشان است ماده خامش از همين حروف الفبايي كه در بين مردم است بيست و هشت حرف عربي همان حروفي كه بين مردم هست خداوند از همين حروف اينجوري از جهت فصاحت و بلاغت از جهت تركيب كلمات طوري است كه هيچ بشري قدرت برآوردنش را نداشته باشد شايد يكي از اسرار حروف مقطعه اين باشد كه اين حروف بين شما هست ولي هيچكس مثل قرآن نمي تواند تركيب كند و آياتي را بياورد يك دليل ديگر هم، آمدند با كامپيوتر شماره كردند ديدند كه اين حروف مقطعه در آن سوره بيشتر تكرار شده است و اين هم خودش يك نوع اعجاز در تكلم است كه گوينده طوري حرف بزند كه از اول مي گويد من روي اين كلمه روي اين حرف بيشتر در اين كلماتم بياورم علاوه بر رمزی که بين خدا و پيغمبر(صلی الله عليه وآله و سلم) هم هست مثلاً كهيعص مي گفتند اين رمز است بين خدا، ك اشاره به كربلا و همينطور ع اشاره به عطش دارد، ياء اشاره به يزيد دارد، اين رمز گشايي بايد بشود تا آدم بداند كه بالاخره پيغمبر(صل الله عليه وآله و سلم) خداوند وقتي با پيغمبر(صل الله عليه وآله و سلم) وقتي مي خواست صحبت كند رمزي صحبت كرده است نمي دانيم ماواقعاً معني اش چيست كلام بعد والقلم ، واو قسم است قسم به قلم و آنچه كه مي نويسند ظاهر يك قلم است و يك جوهر هست و يك مقداري نوشته ولي وقتي دقيق مي شوي مي بيني تمدن از همين قلم درست شده است انسان ما قبل تاريخ و بعد تاريخ دوران تاريخ مي گويند انسانها را تقسيم مي كند از آن دوران تاريخ براي بشر آنزماني را مي گويند كه خط اختراع شده است و اگر تمدني بوجود آمده است اگر علم بوجود آمده است اگر دانش بوجود آمده است از بركت كتاب است .
اهميت كتاب و كتابخواني
كتاب غذاي روح است همانطوري كه جسم احتياج به غذا دارد كتاب هم يك نوشيدني است منتهي هر كتابي نوشيدني اش سالم نیست آن يك بحث جدايي دارد همانطور كه بعضي از غذاها فاسد و مسموم است بله بعضي از كتابها هم ممكن است مسموم باشد ضرر هم داشته باشد منتهي آن كه براي ما الان خيلي مهم است اين است كه مردم فرهنگ دوست ما عادت به مطالعه كنند يك كاري بايد بكنيم از اين وقتهايشان استفاده كنند خانمها مطالعه كنند پدرها مطالعه كنيد پدر و مادر اگر اهل مطالعه باشند قطعاً بچه هايشان اهل مطالعه بار مي آيند
فرهنك كتابخواني از نظر مقام معظم رهبري
علتي كه مقام معظم رهبري مي فرمايند كه مردم با كتاب مانوس نيستند چند جهت را آقا ذكر مي كنند يكي از علتهايش بي سوادي است خوب كسي كه بي سواد باشد يك نكته است نكته دوم ارزش كتاب را نمي دانند معرفت نسبت به ارزش كتاب ندارند دليل سومي كه كتاب نمي خوانند دسترسي به كتاب ندارند حالا ما در هر سه قسمت بخشي از آن را آموزش و پرورش دارد كار مي كند آن مربوط به ما نيست ولي اين كه معرفت به ارزش كتاب مردم پيدا كنند اين بايد با تبلیغ درست شود يكي از راه هايش اين است كه بچه اگر بخواهد اهل مطالعه بار بيايند پدر و مادر در خانه مطالعه كنند پدر و مادر از وقتهايي كه حساب نمي شود و ضايع مي شود به نحو احسنت استفاده كنند مقام معظم رهبري مي فرمايند من دوره هاي بيست جلدي را در همين فاصله ده دقيقه پانزده دقيقه بيست دقيقه اي كه هيچ حساب نمي شود دوره هاي بيست جلدي را خواندم دوره هاي چند جلدي قطور را مي فرمايند من در اتوبوس مطالعه كردم .
يك خاطره درباره كتابخواني مقام معظم رهبري
يكي از خاطرات مقام معظم رهبري آنزماني كه سوء قصد به آقا شد در بيمارستان كه بودند به يكي از آقايان كه به عيادت آقا رفته بودند مي فرمايند كنار ميز ديديم كه يك عالم كتاب بود روزنامه مجله گذاشتند مي گويد ما گفتيم آقا فرصت كردند در اين مريضي كتابها را بخواند يا همین طور کتابها را اينجا گذاشتند مي گويد آمديم نگاه كرديم ديديم نه تنها همه را خواندند حاشيه هم زدند كه مثلاً اين مطلبش غلط است اين مطلبش درست است اصلاً اين كتاب را در چه ساعتي من مطالعه كردم ما بايد اينگونه مردم را به كتاب علاقمند كنيم .
كتابخواني در نظر استاد آيت الله سيد محمد شيرازي
يك استادي ما داشتيم خدا رحمتش كند آيت الله سيد محمد شيرازي ايشان از عراق تبعيدش كرده و به قم آمده بود از مراجع بودند و فوت كردند خدا رحمتشان كند قبرشان هم در حرم است بعد پنجشنبه جمعه ها ايشان درس اخلاق مي دادند ما بعضي از اوقات شركت مي كرديم در درس اخلاقشان هم كتاب مي دادند خودشان هم نويسنده بودند كتابهاي زيادي هم داشتند بعد ايشان مي فرمودند كه اسرائيلي ها در دستشويي هايشان هم كتابخانه دارند يعني به هيچ وجه وقتشان را بیهوده نمي گذارند تحقيق مي كنند چگونه بر مسلمانان مسلط شوند حتي آن لحظاتي را هم كه در دستشويي هستند كتابخانه درست كردند بعد چند وقت پيش تلويزيون مي گفت فرانسوي ها هم در دستشويي هايشان كتابخانه خوبي درست مي كنند كه از اوقاتشان استفاده كنند ولي خوب ما چقدر؟ شما فرموديد در آمارتان بود روزي 18 دقيقه مطالعه غير درسي يعني در 24 ساعت البته ميانگين گرفتند، بعضي ها كه اصلاً خوب اين نشان مي دهد ما معرفت نسبت به كتاب نداريم ارزش كتاب در پيش ما والانيست يكي از راههايش تبليغ است مثلاً شما مي توانيد از راه تبليغات كتابخانه هاي خودتان را معرفي كنيد بنر بزنيد تبليغ كنيد كتابهايي كه داريد مثلاً اين مقدار كتاب داريد خيلي موثر است هيتلر مي گويد اين اندازه پولي كه براي تبليغ مي خواهي 90% بايد براي تبليغ 10% براي خرج جنگ تبليغ سلاح برنده تر از سلاح جنگ است مثلاً اگر بخواهيم ما موفق در جذب مردم به كتابخواني شويم بايد كاري كنيم مردم معرفت پيدا كنند قدر بدانند شناخت پيدا كنند با تبليغات مختلف با برگزاري مسابقات مثلاً كتابخواني.
نكته مهم ديگري هست عادتهاي كه مردم در مطالعه دارند عادت غلطي است مثلاً مي آيند براي اينكه خواب بروند مطالعه مي كنند مثلاً شب تا مي خواهد بخوابد چون خوابش نمي برد مي خواهد مطالعه كند خوابش نمي برد مي خواهد مطالعه كند خوابش ببرد اينجوري مي خواهد كتاب را بالا سرش مي گيرد خسته مي شود بعد عادت مي كند ديگر هيچ وقت نمي تواند كتاب بخواند تا كتاب را برداشت شرطي مي شود فوري خوابش مي برد بعضي ها هستند اينجور نيستند مطالعه مي كنند تا خوابشان بيايد قشنگ مي نشينند مرتب تسلط بر مطالعه دارند چشمشان را خسته نمي كنند هر وقت خسته شدند خوابشان گرفت كتاب را مي بندند سر فصلي مي گذارند مي نويسند تا اينجا مطالعه كرديم بعد هم مي خوابند
تند خواني فرهنگ صحيح مطالعه كردن
يكي از مطالب ديگري كه باز مهم است فرهنگ صحيح مطالعه كردن تند خواني است اصلاً خود تند خواندن يك روش دارد آموزش بايد ببيند كه در دقيقه اي چقدر كلمات را با چشم می توان خواند يك وقت آدم مي خواند شروع مي كند عبارت را مي خواند البته اين حرفهايي كه ما مي زنيم زيره به كرمان بردن است شما خودتان استاد هستيد از من واردتردر اينكار هستيد يك دفعه با چشم شروع به خواندن مي كند يكدفعه با زمان شروع به خواندن مي كند يكدفعه نقطه وسط متمركز مي شود اطرافش را نگاه مي كند با سرعت مي تواند مطالعه كند اين روش تند خواني را ما بيشتر براي دانشجويان دانش آموزان نياز داريم اگر كسي اهل فن ووارد باشد آموزش دهد خيلي مي تواند موثر باشد و سرعت مطالعه را بالا می برد.
همگاني نمودن فرهنگ كتابخواني
بالاخره بايد يك كاري كنيم فرهنگ كتابخواني همگاني شود حالا با تبليغ شود نمي دانم سرزدن در مدارس باشد نمي دانم در آموزش و پرورش شركت در جلسات اولياء و مربيان تبليغ و صحبت كنيم مثلاً شما صرف اينكه كتابخانه باشيد انتظار بكشيد كه يكي به كتابخانه بيايد اين يك قسمت كار است يك قسمت دیگر كاري كنيم فرهنگ كتابخواني همگاني شود
وظيفه مسئولين در بالا بردن فرهنگ كتابخواني
خوب بخشی از این مسئولیت به عهده شما است كه مسئولين كتابخانه هستيد بايد كاري كنيد كه فرهنگ كتابخواني همگاني شود يكي از راههايش، تبليغ در نماز جمعه مي تواند باشد در مدارس و مساجد، چاپ آگهي و بروشور و بنر و نصب آن در معابر است. در انجمن اوليا و مربيان شركت كردن اين موثر است اهدا جوايز و مسابقات برگزار كردن، موثر است با اين تبليغات مي شود بچه ها را به فرهنگ كتابخواني تشويق كرد اگر علم مردم هر چه بالاتر برود رشد و آگاهي بيشتر باشد زندگي كردن هم شيرين تر است.
جهل عامل اختلاف
اختلافات از جهل ناشی می شود به عنوان يك مثال در اين شهرستان از قديم رسم است روز عرفه قرباني مي كنند براي ميتي كه تازه مرده است حالا ما هر چه مي گوييم اين را نمي توانيم از مردم جدا كنيم يك سنت غلط يك روش غلطي كه در مردم جا گرفته به جان شان بسته شده است نمي شود اين را جدا كني من نمي دانم پيغمبران الهي چگونه با اوهام و خرافات مبارزه مي كردند جان مي دادند الان كه شيعه اين همه پيشرفت كرده از جهت فرهنگی حتي تحصيل كردگان مي گويي ميت در سال اول که شما مي خواهيد قرباني كنيد نباید در روز عرفه قرباني کنی باید عيد قربان باشد مثل اين است كه نماز جمعه را ما پنجشنبه بخوانيم بعدش هم بگوييم ثواب مي بريم چنين چيزي نمي شود اگر شما خواستيد دستور خدا را اجرا كنيد ميت شما در اين قرباني ثواب ببرد. قرباني چه روزي است؟ روز عيد قربان است آن روز بايد قرباني كنيد مي گويند نه باید سال اول روز عرفه قربانی شود خوب اين را كه گفته است پيغمبر (صل الله عليه وآله و سلم) گفته است كجا چنين حرفي گفته است بعد از آنهم خيرات حساب مي شود ولي ميت شما از ثواب قرباني سال اول محروم مي ماند ولي مي گويند اين سنت گذشتگان ما است اينكار مي كردند ما هم باید اينكار را انجام دهیم خوب هر چه آگاهي مردم بيشتر شود بیشتر تسليم حكم خدا مي شوند و مي فهمند كه نه خدا چنين دستوري داده و نه مستحب كرده است مي گويند روز عرفه روز عيد مرده است كجا روز عرفه عيد مرده است
اهميت روز عرفه
روز عرفه روز عيد زنده ها است عيد نيايش است عيد ارتباط با خداست عيد اعتراف در پيشگاه خدا است و راه اخلاص را نشان مي دهد باید با آگاهی از این روز با سنتهای غلط مبارزه کرد یعنی سنت غلط را به عنوان سنت خوب قلمداد كردند و به آن چسبيده اند وقتي هم مي خواهي با آن مبارزه كني قبول نمی کنید و زير بارش نمي روند راهش همين فرهنگ همگاني شدن سنت كتابخواني در همه اقشار است خوب اگر اين فرهنگ باب شود مردم مطالعه كنند سراغ احكام بروند شرعي ديني مسائل ديگر در وجود مردم باشد خوب ما اين مشکلات را كمتر داريم انشاءالله كه شما موفق باشيد ما براي شما دعا مي كنيم انشاءالله مشكلاتي هم كه داريد به اذن الهي و دعاي امام زمان (عجل الله تعالي فرجه) انشاءالله برطرف شود ما هم در خدمت شما هستيم هر چه از دست ما بر بيايد بتوانيم كاري كنيم پشتيباني كنيم کوتاهی نخواهیم کرد محبت كرديد تشريف آورديد تشكر مي كنم خدا اجرتان دهد.
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
