چاپ نسخه ای از این پست » مصاحبه حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی با رادیو کرمان با موضوع سوء ظن » سيستم مديريت محتواي ياس/دفتر امام جمعه بخش چترود

مصاحبه حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی با رادیو کرمان با موضوع سوء ظن مورخه1400/02/07

http://yascms.ir/emam/gozaresh/bb525.JPG

الحمدلله، الصلاة والسلام علی رسول الله وعلی آله آل الله

السلام علیک یا صاحب الزمان(عج) ، یا بقیة الله ،یا اباصالح، ادرکنا واغثنا

عوامل، آثار و راه درمان سوء ظن:

قال الله الحکیم فی کتابه : « یا ایها الذین آمنو اجتنبوا کثیراً مِن الظّن انّ بَعْضَ الظّنِ اثمٌ » (1)

سلام عرض می کنم خدمت همه شنوندگان عزیز، ان شاءالله روزه شما مقبول درگاه حق تعالی باشد. موضوع بحث درمورد سوظن به معنای بدگمانی است که درمقابل حسن ظن و گمان خوب به کار می رود. گمان بد،بدبینی و منفی نگری نسبت به مومنین و سوءظن نسبت به خدای تبارک وتعالی از گناهان کبیره محسوب می شود و آثار بسیار زیادی بر روح و روان انسان برجای می گذارد. بدگمانی زمینه گناهان دیگری راهم برای انسان فراهم می کند همین که انسان نسبت به چیزی بدگمان شد، نباید ترتیب اثر بدهد ممکن است سوءظن و بدگمانی را شیطان در دل انسان القا کند. برای اینکه ازآثار بد بدگمانی نجات پیدا کند نباید به آن ترتیب اثر دهد.

بدگمان نباشیم:

در روایات هم همین راه ذکر شده است، به سوظن عمل نکند و از طرفی انسان می تواند با تفکر روی احتمالات مختلف گمان بد را از خودش دور کند، چون اصل بر اعتماد نسبت به انسانها و نسبت به کرامت و برائت انسانهاست. بنابراین هر گونه مادراین دنیا معامله کنیم ،دنیا هم باما معامله می کند، پس خوش گمان باشیم .بدگمانی و منفی بافی موجب اضطراب و افسردگی می شودو به حال و جان انسان مضر است، بدگمانی و شکاکیت آثاربدی دارد و دوستی را به دشمنی تبدیل می کند باعث می شود اطرافیان انسان دررنج باشند؛ صفت زشت بدگمانی ریشه بسیاری از صفات زشت دیگر است ، بدگمانی زمینه تحقیر و کوچک شمردن افراد را فراهم می کند و موجب غیبت کردن و مسخره کردن و نسبت دادن القاب زشت نسبت به فردی می شود که نسبت به او بدگمان شده ایم و بدگمانی،زمینه تجسس رافراهم می کند ،پس دراین ماه مبارک تصمیم بگیریم جسم و روان خودرا با روزه گرفتن پاک کنیم و خوش گمان باشیم و خودمان را از گمان بد دور کنیم . به قول شاعر " مرا شیخِ دانایِ مرشد شهاب دو انـدرز فـرمـود بر روی آب * یکی آنکه در نفس خود بین نباش دگر آنکه در جمع بد بین نـباش " انسان نباید خودش رابالاتر از دیگران ببیندو نسبت به خود خوش گمان باشد، از طرفی نسبت به مردم هم نباید بدبین باشد تا چیزی را با چشم خود ندیدی و با گوش خودنشنیدی باور نکنید. روزی یکی از همسران پیامبران به نام صفیه نقل می کند: خدمت رسول خدا (ص) که در مسجد معتکف شده بودند، رفتم و بعد شام از حضرت خداحافظی کردم که به منزل بازگردم .رسول خدا مقداری از راه را همراه من آمدند و در راه باهم صحبت می کردیم .در راه یکی از اصحاب ما را دید و به پیامبر(ص)سلام کرد .وقتی این صحابه رد شد، پیامبر صدایش کرد و فرمود: این خانم همسرم است . او گفت: یا رسول الله(ص)! مگر کسی به شما شک می کند؟ پیامبر فرمود: شیطان همچون خون در آدمی جریان دارد، ترسیدم که در تو نیز داخل شود. این درس رسول خدا است که انسان نباید نسبت به دیگران بدگمان باشدو درس دیگر این است که انسان خودرا از محل تهمت دور نگه دارد .

راه نجات از سوءظن:

آخرین کلام این باشد که چگونه از سوظن و این رذیله زشت اخلاقی نجات پیدا کنیم؟ همان طور که اشاره شد اولین نکته این است وقتی نسبت به شخصی و مطلبی سوظن پیدا کرد ، اعتنا به سوظن خودنداشته باشیم و رفتار بدی انجام ندهیم و نسبت به کسی سوظن برده برده ایم احترام بیشتری بگذاریم و در تعظیم و دوستی او بیشتر بکوشیم و در خلوت اورا دعا کنیم، این کارها موجب می شود که کم کم زمینه دور شدن از سو ظن برای ما فراهم شود . البته نسبت به بیگانه نباید خوش گمان باشد. امام هادی (ع) می فرمایند: « إذا كانَ زَمانٌ الجَورُ أغلَبُ فيهِ مِنَ العَدلِ، فَلَيسَ لِأَحَدٍ أن يَظُنَّ بِأَحَدٍ خَيرًا حَتّى يَبدُوَ ذلِكَ مِنهُ. » (2) وقتی زمانه ظلم و ستم نسبت به عدل بیشتر باشد ،شما نباید خوش گمان باشید .بنابراین مومنین نباید نسبت به اخبار رادیو وتلویزیون بیگانه خوش گمان باشند چون ظلم وستم از ناحیه آنها بیشتر از عدل است . ولی نسبت به مومنین و متدینین و همشهریان بایدگمان خوب داشته باشیم. ان شاءالله نماز وروزه شما بزرگواران مقبول درگاه حق تعالی باشد.

والسلام علیکم و رحمه الله وبرکاته

پی نوشت:

1- سوه مبارکه حجرات ،آیه 12

2- نزهة الناظر : ۱۴۲/ ۲۸ ، أعلام الدين : ۳۱۲ ، وراجع : تحف العقول : ۳۵۷ ،نهج البلاغة: الحكمة ۱۱۴ ، بحارالأنوار : ۷۵ / ۱۹۷ / ۱۷ .